Stres ve birçok olumsuz duygu dolu günlerde lezzetli, kalorili ve yararlı olmayan yiyeceklerle yakın arkadaşlıklar kurabiliyoruz. Bazen yemekle kendimizi şımartmak, keyifli hissettirmemizi sağlamak, ruhumuza iyi geliyor. Ancak, bu durumun sürekli tekrar eden bir süreç veya ritüel haline gelmesi hikayeyi biraz değiştirebilir.
Boşluğu Doldurmak İçin Yemek Yemek
Duygusal yeme davranışı fizyolojik açlığa cevap olarak değil, duygusal açlığa karşılık yapılan bir eylemdir. Yani doldurmaya çalıştığınız midenizdeki boşluk değil, geçmişte veya şimdi karşılanmamış duygusal bir ihtiyacınızın boşluğu olabilir. Kişi tatlı da seçebilir ana yemek de. Başa çıkamadığı duyguları reddederek “mutluluk verici” olarak adlandırdığımız serotonin salgılanışını yükseltecek yiyecekler tercih eder.Ya da, daha önce karşılanmamış ve yeri boş olan bir duygu ihtiyacını yiyeceklerle doldurur. Böylece duygular ve yiyecekler birbirinden ayrılamaz hale gelir.
Duygusal yeme davranışınız varsa bu bir yeme bozukluğu değildir!
Duygusal açlık dürtüseldir ve harekete geçtiğinde açgözlülük de ardından gelir. Boşluğa sebep olan duygunun yeri dolduruluncaya kadar yiyecekler sömürülür. Sömürülen şey belki de yıllardır açlığını hissettiğiniz o duygudur.Bunun yerine kontrolsüzce yemek, beden algınızın bozulması halinde size kendinizi daha suçlu ve pişman hissettirir.
İlk etapta kişinin hissedeceği rahatlama, tokluk ve doluluk hissi maalesef geçicidir. Duygusal boşluk hala orada durmaktadır. Peki bu duygusal açlığı tetikleyen duygular neler? Hangi duygunun yoksunluğu ile başa çıkılamıyor? Veya hangi duygu kişiye başa çıkamayacağını hissettirecek kadar yoğun geliyor? Hangi durumlarda yiyeceklere koşuluyor? Stres, üzüntü, suçluluk, utanma, hayal kırıklığı, yalnızlık, kaygı, öfke… Bu ve benzeri duygularla baş etmek zor olabilir ve herhangi bir yiyeceğin kısa süreli bir rahatlama sağlayabileceği düşünülebilir.
Duygusal açlığı farketmek ve çözüm bulmak için neler yapılabilir?
Düşünce, duygu ve davranışlarımız birbirinden etkilenen bir döngü içerisindedir. Bu yüzden çözüm olacak ilk adımı düşünce, duygu ve yeme davranışınız arasındaki ilişkiyi anlamaya çalışarak başlayabilirsiniz. Yeme ataklarının neden ve nasıl gerçekleştiğinin farkında olmadan, bu kısır döngüden kurtulmanız imkansız olacaktır. O an neden o yiyeceği yemek istiyorsunuz? Kendinize sorun. Tetikleyici durum, duygu ve düşünceyi bulduğunuzda çözüm için ilk adımı atmış olacaksınız.
O an, orada, o yiyeceği yeme sebebinizi, size buraya iten problemi buldunuz. Bu problemle yemek yemek dışında nasıl başa çıkabilirsiniz? Yemek yemenin içinizdeki boşluğu sadece geçici bir süre dolduracağını veya yaşadığınız problem çözmeyeceğini hatırlayın.
Döngüyü kırmak ilk zamanlarda zor olacaktır. Alışkanlıklar, üzerine yeni alışkanlıklar ekledikçe değişmeye başlar. Bu yüzden bu süreçte inancı kaybetmemek ve kararlı olmak önemlidir.
Her şeye rağmen döngüyü kıramıyor ve birçok problem içinde boğulduğunuzu hissediyorsanız, bir uzmandan yardım alabilirsiniz. Bazen tek başımıza veya çevremizden yardım alarak problemlerimizi çözmeye çalışmak yeterli olmayabilir. Bu durumda profesyonel yardım, başa çıkmakta zorlandığınız problemleri çözüme ulaştıracak yolu bulmanızda size yardımcı olacaktır.
Comments