İnsanlar genellikle tırnak yemenin derin bir sorunun belirtisi olup olmadığını merak ederler. Aslında tırnak yemek bir sebep değil, bir sonuçtur. Yani, kişi tırnak yeme davranışını bir durum veya olay karşısında hissettiği duygular ve düşündüğü düşüncelerle başa çıkabilmek için bir davranış olarak yapar. Tırnak yemenin ardındaki esas problemin anlaşılması ve başa çıkma mekanizmasının güçlendirilmesiyle tırnak yeme kendi kendine geçebilir.
Onikofagji, tırnak yeme alışkanlığı için tıbbi bir terimdir. Kişinin tırnak yeme dürtüsünü kontrol edemediği, zorlayıcı bir alışkanlık olarak sınıflandırılır. Sadece “kötü bir alışkanlık” olarak görünse de, Onypofaji dürtüsel bir kontrol bozukluğu olarak da kabul edilir ve özellikle alışkanlık yüksek bir şiddete ulaştığında dikkate alınmalıdır.
Hasar
Tırnak yemek, kişiye fiziksel ve psikolojik zarar verir. Başlangıçta, ellerde kötü ve hijyenik olmayan bir görüntü oluşur. Bu sosyal açıdan kişiyi olumsuz etkileyebilir. Bu kişiler sosyal kaygı geliştirebilir, ellerinden utanabilirler. Üstelik tırnak yerken aynı zamanda durumun ne kadar rahatsız edici olduğunu oldukça farkındadırlar. Ayrıca kişiye fiziksel acı da verir. Tırnak ve tırnak etleri kanayabilir, acı ve yanma hissi oluşturabilir. Tırnak yiyen bir kişinin tırnak derisi, yemeyeninkine göre çok daha kolay ve çabuk enfekte olabilir. Ağız ve yüze bakteri bulaşmasına neden olabilir.
Neden Tırnak Yenir?
Montreal Üniversitesi'nde psikiyatri profesörü olan Dr. Kieron O'Connor’un çalışmalarına göre; tırnak yeme davranışının nedenleri arasında mükemmeliyetçilik ve stres öne çıkan özelliklerdendir. Bireyler ‘kafalarındaki mükemmeli’ yakalayamadıklarında hayal kırıklığına, sabırsızlığa, memnuniyetsizliğe uğrar ve daha fazla sıkıntı yaşarlar. Bu nedenle, stres, hataya karşı kendini cezalandırma, can sıkıntısı ve yalnızlık, tırnak yeme alışkanlığının tetikleyici faktörlerinden bazıları olarak düşünülebilir. Bu alışkanlık, stresli duruma verilen bir tepki olarak başlar fakat çok geçmeden bilinçsiz yapılan bir davranış rutini haline gelebilir. Böylece kişiyi sadece stres anlarında değil, yaşamının her anında istila eder.
Tırnak yeme alışkanlığı ergenlerde %45 oranındayken, şaşırtıcı bir şekilde, yetişkinler arasındaki yaygınlık tahmin edilenden çok daha fazladır.
Tırnak Yeme Alışkanlığından Vazgeçmek İçin Neler Yapılabilir?
1. Önce İste!
Söylemesi basit olabilir fakat değişimin gerçekleşmesi için önce arzu edilmesi gerekir. Eller vücut uzuvları arasında belirgin ve ulaşılabilir olanlarındandır. Tırnak yemeyi bırakmayı ‘gerçekten istemek,’ irade ile ittifak kurabilmek için oldukça önemli bir adımdır.
2. Olumlu Yönlerini Hayal Et!
Güzel, bakımlı ve temiz tırnaklar… istediğin bu değil mi? O zaman önce hayal et! Bir alışkanlığı değiştirmeye çalışırken olumlu yönlerini düşünmek motivasyonu arttıran bir yöntemdir. Tırnak yemeyi bıraktığınızda ellerinizin nasıl görüneceğini düşünün ve bunu başarmış olma hissini hayal edin… Nasıl, harika değil mi?
3. Bastırma!
İstenmeyen davranışın bastırılması davranışı tetikleyebilir. Aynı bir çocuğun elinden alınan oyuncağının daha çok değere binmesi gibi. Engellendikçe daha çok eliniz ağzınıza gidecek, belki de normalden çok daha fazla tırnak yiyeceksiniz. Bastırmanın getirdiği gerginlik ve anksiyete ters etkiye sebep olabilir. Bastırmak yerine hangi anlarda tırnak yediğinizi gözlemleyin ve davranışınızı kabul etmeyi deneyin. Tırnaklarınızı ve kendinizi rahat bırakın.
4. Davranışınla İlişkili Tüm Düşünceleri veya Duyguları Fark Et!
Alışkanlıklar, büyük ölçüde durumlarla bağlantılıdır. Tıpkı durumlar gibi, düşünceler ve duygular da davranışları etkiler. Tırnaklarınızı yerken düşündüğünüz veya hissettiğiniz şeyleri fark edebiliyorsanız, o anlarda tırnak yemek kadar sizi rahatlatacak yeni yöntemler geliştirmeyi deneyebilirsiniz.
Tırnak yeme anındaki düşünceleri fark ettiğinizde (örneğin, endişe), yerine alternatif bir davranış koyabilirsiniz (örneğin, elinize bir kalem alıp onunla oyalanmak).
5. Kötüyü İyi veya Nötrle Değiştir!
Alışkanlık değiştirmenin yöntemlerinden biri, eski kötü alışkanlıkla rekabet edebilecek yeni bir alışkanlık geliştirmektir.
Tırnak yeme alışkanlığına ters düşecek yeni alışkanlık önerilerine bir bakalım:
Sakız çiğnemek
Topla veya elastik bir bantla oynamak
Düzenli manikür yaptırmak
Acı oje kullanmak
Sürekli koyu oje sürmek
6. Görsel Hatırlatıcılar Kullan!
Tırnakları kısa tutmak yemeyi engelleyebilir. Bazı insanlar manikür yaptırmayı önerir, çünkü harcanan para, tırnaklarınızın daha iyi görünmesiyle birlikte sizi tırnaklarınıza dokunmaktan caydıracaktır.
7. Tek Bir Hata Bütün Bir Başarısızlık Değildir!
Birkaç gündür tırnak yememeyi sürdürüyorsunuz ama aniden farkında olmadan tırnağınızı ısırdınız. Bu tüm bu sürecin başarısızlıkla sonuçlandığı anlamına gelmez! Alışkanlıklar kolay kazanılır fakat zor vazgeçilir ve değiştirilir. Tırnak yeme dav
ranışı yerine koyduğunuz yeni alışkanlığınız, tekrarla birlikte inşa edilecek. Bu süreçte sabırlı ve kendinize merhametli olmalısınız. Tek bir kaçamak yaptığınız için kendinizi cezalandırma veya başarısız hissetme yoluna gitmemek süreç için önemlidir.
En önemlisi ise; değişim ve iyileştirmenin gerçekleşebilmesi için tek başlangıcın kişinin kararı ve işbirliği olduğunu unutmamaktır!
Comments