Rezil olmamak için fikrini söyleme...
Rezil olmamak için o rengi giyme...
Rezil olmamak için ilk mesajı atma...
Rezil olmamak için o sahneye çıkma…
Rezil olmamak için ne kadar da çok isteklerimize ket vuruyoruz değil mi? Peki nedir bu rezil olmanın altında yatan duygu ve düşünceler?
Kültürel temelleri de bulunan, küçük yaşlarımızdan beri aklımızda yer etmiş bir anlayış “rezil olmak”. Çocukluk döneminde hatalara karşı ebeveynlerden gelen sert yorumlar, “ayıp” kavramının kural gibi öğretilmesi, başkalarının önünde aşağılanmak, ebeveynler tarafından küçük düşürecek yorumlar yapılması ve akran zorbalığı bu düşünce kalıbının zihinlerde oluşmasına sebep oluyor. Bu durumlara benzer durumlar sosyal kaygının ve rezil olma korkusunun oluşumuna zemin hazırlayabiliyor.
Kişide olumsuz değerlendirmelere karşı yaşanan bu kaygının tahammül edilemez bir hal alması sonucunda kişi küçük düşme riskini göze alamayarak sosyal ortamdan kaçıyor veya başkalarıyla iletişim kurabileceği herhangi bir durumun içinde kalmamaya çalışıyor. Yapabildiği tek şey bu yoğun kaygının içinde kaybolmak oluyor.
Bir süre sonra bu korku ile kişi sosyal hayatında “bunu söylersem dalga geçerler ve rezil olurum”, “bu hareketi yaparsam aptal gibi görünürüm rezil olurum” gibi bir takım otomatik düşünceler geliştiriyor.
Bu aslında bir zincir gibi. Tüm bu zincirin son halkası kişinin depresif davranışlar sergilemesi olabiliyor. Kişi tüm hayatını rezil olmamak üzerine kuruyor veya başkalarının ne dediğini önemseyerek ve buna göre hareket ederek yaşıyor.
Bu yoğun kaygı durumu tedavi edilmediği takdirde, sosyal hayatında aksiyon almaktan çekinen kişi; yetersizlik, tükenmişlik ve yalnızlık duygularının da etkisiyle depresif davranış bozukluğu sergileyebiliyor.
Comments